admin

انرژی
دانشنامه

انرژی

مرضیه خدابنده‌ شهرکی

انرژی نه‌تنها محرک حیات روی زمین، بلکه عنصری کلیدی در شکل‌گیری روابط قدرت، ساختارهای سیاسی و هویت‌های اجتماعی است. از نگاه انسان‌شناسی، انرژی در اشکال مختلف (سوخت‌های فسیلی، برق، انرژی‌های تجدیدپذیر و ...) به‌مثابه یک واقعیت اجتماعی کلان عمل می‌کند که هم‌زمان شخصی، جمعی و سیاسی است. انسان‌شناسی انرژی درک عمیقی از پیامدهای اجتماعی، فرهنگی و اکولوژیکیِ استخراج برای مصرف و دگرگونی سیستم‌های انرژی ارائه می‌دهد. همچنین با ماهیتی میان‌رشته‌ای مادیت منابع، زیرساخت‌ها، نهادها، اخلاق، قدرت سیاسی، باورها، عادات و ادعاهای دخیل در تولید، توزیع و

روز جهانی فوتبال
تقویم

روز جهانی فوتبال

درسا کاظمی

۴ خرداد - ۲۵ مه

برای بسیاری از ما، فوتبال صرفاً یک بازی نیست؛ آیینی است سرشار از شور و هیجان که می‌تواند به زیست روزمره‌مان معنا ببخشد. بازی‌ای که قادر است شادی‌ای جمعی بیافریند یا اندوهی سنگین بر جانمان بنشاند. اما این برانگیختگی عاطفی فوتبال، چه نسبتی با دولت و سازوکارهای دولت‌مندی دارد؟ 

رویکرد انسان‌شناختی به دولت، آن را نه صرفاً نهادی قانونی یا بوروکراتیک، بلکه شبکه‌ای از اعمال، بازنمایی‌های عاطفی، نمادین و زیبایی‌شناختی در زندگی روزمره می‌بیند. از این منظر، دولت در بدن‌ها، مناسک، فضاهای عمومی و نمادهای

خانه و فضای خانگی
دانشنامه

خانه و فضای خانگی

هما صابری

مقدمه

خانه، آپارتمان،‌ سکونت‌سرا یا محل اقامت؟ چه تصویری با شنیدن واژه «خانه» در ذهن شما شکل می‌گیرد؟ پاره‌ای از مطالعات بر ویژگی کالبدی و معماری خانه و بر چارچوب مادی و فیزیکی‌ متمرکز شده‌اند. اما آن‌چیزی که به خانه حسِ «تعلق» می‌بخشد فراتر از ویژگی‌های کالبدی، شبکه‌ای از روابط و کنش‌های روزمره و احساساتی است که در فضای خانه‌ها جاریست تا حال‌وهوای خانه را ایجاد کند. در این نگاه، خانه نه ساختاری ثابت، بلکه پدیده‌ای پویا و گاه شکننده است؛ جاییست که می‌تواند هم مأمن امنیت

یوم النکبة
تقویم

یوم النکبة

درسا کاظمی و المیرا علی حسینی

۲۵ اردیبهشت - ۱۵ مه

یوم النکبة نامی است که فلسطینی‌ها به پانزدهم مه ۱۹۴۸ داده‌اند. در این روز بیش از هفتصد هزار فلسطینی از خانه‌ها و زمین‌هایشان بیرون رانده شدند. این اخراج با اعلام تشکیل دولت اسرائیل هم‌زمان شد. این روز برای فلسطینیان نشانهٔ اشغال و مصادره و نابودی ساختارهای اجتماعی و فضایی است. این روز آغاز نخستین موج آوارگی گسترده است. در روایت رسمی اسرائیل این واقعه بازگشت قهرمانانه به سرزمین موعود معرفی می‌شود، اما در حافظهٔ فلسطینیان نکبت نقطهٔ آغاز تبعید، گسست و حذف است.

 تشکیل دولت مدرن فقط رویدادی حقوقی یا نظامی

آب
دانشنامه

آب

مرضیه خدابنده

آب عنصری حیاتی برای بقا، سلامت و بازتولید زندگی است و در تمامی حوزه‌های زیستی، اجتماعی، فرهنگی و اقتصادی نفوذ دارد. در انسان‌شناسی، آب همواره حضوری ضمنی اما گسترده داشته است: از مناسک مذهبی و معنایابی‌های روحانی گرفته تا سازماندهی فضایی جوامع، الگوهای تولید، شکل‌گیری دولت‌ها و بازنمایی قدرت. آب هم منبع حیات است و هم ابزاری برای سامان‌دهی حیات اجتماعی. درک آن به‌عنوان "مایه حیات"، به آن معنایی فرافرهنگی داده و تصور آب به مثابه کالای عمومی و حق همگانی را تقویت می‌کند. با این حال، نابرابری در دسترسی به آب

مراقبت
دانشنامه

مراقبت

درسا کاظمی

شاید برای بسیاری از ما، تصویر «مراقبت» با نگهداری از کودکان و یا سالمندان گره خورده باشد؛ تصاویری معین و ثابت که فهم ما از مراقبت را شکل داده‌اند. اما آیا می‌توان این تصاویر را گسترش داد و میان مراقبت و مفاهیمی چون دولت، بازار جهانی، اقتصاد و اخلاق نیز نسبت‌هایی برقرار کرد؟ این متن می‌کوشد فرضیات رایج پیرامون مراقبت را به چالش بکشد و به شکل‌های متفاوت و نوظهوری از مراقبت فکر کند که در زندگی روزمره افراد تمرین و اجرا می‌شوند.

در این نگاه، رابطه‌ای بودن مراقبت اهمیت پیدا می‌کند

روز جهانی ماما
تقویم

روز جهانی ماما

المیرا علی حسینی و درسا کاظمی

۱۵ اردیبهشت - ۵ مه

چرا «مامایی» موضوعی درخور توجه در «مطالعات دولت» است؟

زیرا تولد صرفاً رویدادی بیولوژیک نیست، بلکه  رویدادی سیاسی نیز محسوب می‌شود. تصمیمات در مورد چگونگی و کجا به دنیا آمدن افراد و این‌که چه کسی مجوز کمک دارد و کدام شیوه‌ها مجاز تلقی می‌شوند، تا حد زیادی تحت‌تأثیر دغدغه‌های دولت در مورد بهداشت، جمعیت و نشاط ملی قرار می‌گیرد. از رشد جمعیت و کمپین‌های بهداشتی گرفته تا تنظیم بدن زنان و آموزش پرسنل پزشکی، مامایی به حوزه‌ای تبدیل شد که در آن جاه‌طلبی‌های مملکت‌داری

سرحد
دانشنامه

سرحد

سحر کریمی و المیرا علی‌حسینی

سرحد مفهومی است که نمی‌توان در مطالعهٔ انسان‌شناختی دولت از آن صرف‌نظر کرد. برخلاف مرزهای ملی (border) که دلالت بر جداسازی‌های ثابت میان قلمروهای حاکمیتی دارند، سرحدات حوزه‌های بی‌ثباتی و سیالیت‌اند. سرحد صرفاً نشان‌دهندهٔ نقطهٔ پایان و به اتمام رسیدن دولت نیست، بلکه فاش می‌کند که دولت چگونه مدام از خلال کشمکش‌‌هایی بر سر قلمرو، اقتدار و تعلق ساخته و از نو برساخته می‌شود. انسان‌شناسان به جای این‌که سرحد را فضاهای حاشیه‌ایِ اقتدارگریزی (آنارشی) ببینند، نشان داده‌اند که این مناطق عرصه‌های سیاسی متراکمی‌اند

زیرساخت
دانشنامه

زیرساخت

سحر کریمی و المیرا علی حسینی

در نگاه اول، زیرساخت شاید چیزی شبیه پشت صحنه‌ای پنهان در صحنه تئاتر زندگی روزمره به نظر برسد—جاده‌ها، لوله‌های آب، شبکه‌های برق، سیستم‌های فاضلاب، کابل‌های اینترنت یا نرم‌افزارهای اداری که بی‌سروصدا کارها را پیش می‌برند. اما انسان‌شناسان نشان داده‌اند که این سیستم‌ها ابداً بی‌طرف و خنثی نیستند. زیرساخت نقطه‌ای است که سامانه‌های فنی با زندگی اجتماعی، سیاسی و اخلاقی تلاقی می‌کند. زیرساخت نه فقط تعیین می‌کند که آدم‌ها چطور زندگی و حرکت کنند، بلکه نشان می‌دهد چطور بر ما حکمرانی